«یا ایها النبی، قل لازواجک و بناتک و نساء المؤمنین یدنین علیهنّ من جلابیبهنّ ذلـک ادنی ان یعرفن فلایؤذین و کان الله غفوراً رحیماً؛ ای پیامبربه زنان و دختران خود و به زنان مؤمن بگو روسری‌های بلند بر خود بیفکنند، این عمل مناسب‌تر است، تا (به عفت و پاکدامنی) شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند و خداوند آمرزنده‌ی مهربان است».1(سوره‌ی احزاب،آیه‌ی 59 )

در این نوشته، برآنیم که آیه‌ی مورد نظر را مورد بررسی قرار داده و برخی از نکات پیرامون آن را که نتیجه ی مطالعه‌ی کتب تفسیری می‌باشد، به رشته‌ی تحریر در آوریم.شایسته‌ی یادآوری است که این نوشته، قصد تفسیر آیه را ندارد و تنها به بیان نکات اجمالی آن بسنده می‌کند،اما پیش از طرح نکات، لازم است مفهوم حجاب بررسی گردد.

آثار و پیامدهای رعایت حجاب

الف ـ آثار فردی

در خصوص آثار فردی رعایت حجاب، می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1.احترام به شخصیت زن، به واسطه‌ی رعایت حجاب، 2.مصونیت ارتباطات زن با مردان غریبه، 3.حفظ اعتقادات مذهبی افراد، 4.حفظ عفت زن و جلوگیری از فساد و ناهنجاری.

ب ـ آثار اجتماعی

آثار اجتماعی رعایت حجاب فراوانند که برخی از آنها عبارتند از:

1.سلامت نسل جدید جامعه، 2.پیشگیری از فساد اخلاقی، 3.مبارزه با مظاهر بی‌دینی، 4.حفظ کیان خانواده.

در این نوشتار، آیه‌ی 59 سوره‌ی احزاب و نکات پیرامون آن را بررسی کردیم، اما در مورد انواع حجاب، با مطالعه‌ی کتب تفسیری و آیات قرآنی دیگر، مشخص می‌شود که انواع حجاب در قرآن، به سه بخش تقسیم شده است.

انواع حجاب قرآنی

1.حجاب چشم

«قل للمؤمنین یغضّوا من ابصارهم؛ای رسول،به مردان مؤمن بگو تا چشم‌ها را از نگاه ناروا بپوشند».(سوره‌ی نور، آیه‌ی 30)

«قل للمؤمنات یغضضن من ابصارهنّ؛ای رسول، به زنان بگو تا چشم‌ها را از نگاه ناروا بپوشند».(سوره‌ی نور، آیه‌ی31)

2.حجاب در گفتار

نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی،حجاب گفتاری زنان در مقابل نامحرم است.

«فلاتخضعن بالقول فیطمع الذی فی قلبه مرض؛زنها که نازک و نرم با مردان سخن نگویید، مبادا آن که دلش بیمار(هوا وهوس) است، به طمع افتد».(سوره‌ی احزاب، آیه‌ی 32)

3.حجاب رفتاری

نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب رفتاری زنان در مقابل نامحرم است.به زنان دستور داده شده است به گونه‌ای راه نروند که با نشان دادن زینت‌های خود باعث جلب توجه نامحرم شوند.

«و لایضربن بارجلهنّ لیعلم ما یخفین من زینتهنّ؛و آن طور پای به زمین نزنند که خلخال و زیور پنهان پاهایشان معلوم شود».5 (سوره‌ی نور، آیه‌ی31)

از مجموع این مباحث، به روشنی استفاده می‌شود که مراد از حجاب اسلامی، پوشش و حریم قایل شدن در معاشرت زنان با مردان نامحرم،در خلال رتارهای مختلف آنها، مثل نحوه‌ی پوشش، نگاه، حرف زدن و راه رفتن است

بنابراین، حجاب و پوشش زن،به منزله‌ی یک حاجب و مانع در مقابل افراد نامحرمی است که قصد نفوذ و تصرّف در حریم ناموس دیگران را دارند.

در انتها، این نوشتار را با بیان سخنانی از استاد شهید «مرتضی مطهری» که در تبیین فلسفه‌ی حجاب در اسلام، تلاش علمی فراوانی داشت،به پایان می‌رسانیم:«عده‌ای می‌گویند:چون حجاب، به معنی پرده است، اسلام خواسته است زن با حجاب باشد، یعنی همواره پشت پرده بوده و در عزلت و گوشه نشینی باشد، اما باید بدانیم آنچه درباره‌ی پوشش زن است کلمه «ستر» به کار می‌رود.پوشش زن،در اسلام آن است که درمعاشرت با مردان، بدن خود را پوشانده و از جلوه‌گری، پرهیز کند».6

نویسنده: نفیسه زروندی

منبع: راسخون

پی‏‌نوشت‏‌ها:

1. تفسیر نور، جلد 8
2. مجمع البیان، ذیل آیه مورد بحث
3. تفسیر المیزان.
4. تفسیر نور، جلد 8
5. المیزان،19.
6. شهید مطهری، مسأله حجاب، انتشارات صدرا