امروزه با توجه به شرایط زندگی، افراد مشکلات زیادی دارند، این که آنها با این شرایط متغیر، بر زندگی خود کنترل داشته باشند و از طرفی خود را نسبت به بهزیستی خانواده و اطرافیان مسئول بدانند باعث افزایش استرس در فرد می شود.

زنان نیز از این قاعده مستثنی نیستند. اغلب زنان فشار مسئولیت های سنگینی را در خانواده، کارهای روزمره و شغل خود متحمل می شوند و با این استرس تا مرز فرسودگی پیش می روند. تحقیقات نیز حاکی از آن است که زنان نسبت به چهار دهه قبل مسئولیت های پیچیده تری را برعهده دارند.

آنان فعالیت های درآمدزا را جایگزین کارهای خانه کرده اند، ولی این به آن معنا نیست که کار در خانه را کنار گذاشته اند. در واقع فهرست کارهایی را که باید در طول روز انجام دهند، طولانی تر شده است. نتیجه استرس زیاد در زنان این است که آنان از خودشان راضی نیستند و احساس شادی نمی کنند، بنابراین تمام روابطشان و از جمله صمیمی ترین آنها، سرشار از احساس ناخوشایند است. این احساس ناخوشایند نیز که مسری و قابل انتقال است به وسیله افراد خانواده جذب و تقلید می شود و این دور باطل ادامه می یابد. با توجه به اهمیت استرس و تاثیرات ناشی از آن، لازم است زنان بدانند توانایی مواجهه با استرس را دارند. اگر خود بخواهند، در میان گذاشتن ناکامی ها با دوستان محرم و خوب یا حتی گریه کردن می تواند بدترین آثار استرس را کاهش دهد. همچنین زنان می توانند با آگاهی از استرس زا بودن زندگی خود برای بهتر زیستن روش مناسبی را انتخاب کنند و با اتخاذ رژیم غذایی مناسب، کم کردن وزن، ترک سیگار، خواب کافی و برنامه ورزشی منظم ناراحتی های خود را برطرف و به این ترتیب به خودشان کمک کنند. گاه نیز پذیرش این واقعیت که هیچ کس نمی تواند تمام مشکلاتش را یکشبه از میان بردارد یا پذیرش شکست های موقتی در فعالیت های روزمره می تواند به آن دسته از زنانی که فشار زیادی را تحمل می کنند کمک کند تا استرس خود را کاهش دهند.

زنان، نگران‌تر از مردان

با این که دقیقا مشخص نیست زنان در زمینه نگرانی هایشان چه تفاوت هایی با مردان دارند، اما معمولا زنان نگران تر و پراسترس تر از مردان هستند. آنان اغلب نگران خانواده، والدین و روابط شخصی خود هستند. در یک بررسی وقتی از زنان و مردان خواسته شد در آزمون اضطراب شرکت کنند، اغلب زنان اضطراب بیشتری را ثبت کردند. شاید بتوان گفت یکی از دلایل استرس و نگرانی بیشتر در زنان گرایش آنان به درک و جذب احساسات ناخوشایند باشد و از آنجا که زنان تحت تاثیر عواطف منفی قرار می گیرند، امکان دارد بیشتر در معرض اختلال اضطراب و افسردگی واقع شوند. این تفاوت در دو جنس مذکر و مونث در تمام دوران کودکی تا نوجوانی افزایش می یابد. به این شکل که در پسران تفاوتی دیده نمی شود، اما عاطفه منفی در دختران افزایش می یابد.

از طرف دیگر، زنان بیش از مردان به جنبه های منفی خود دقت می کنند. این موضوع سبب احساس پریشانی بیشتر آنان می شود. همچنین آنان به جنبه های احساسی درون خود توجه بیشتری می کنند. البته این مورد چندان هم بد نیست، اما هر چه شخص به پاسخ های احساسی ناخوشایند خود بیشتر توجه کند، احتمال استرس وی بیشتر می شود. از این رو توجه بیشتر زنان به احساسات درونی بر میزان هراس و اضطراب آنان می افزاید. همچنین زنان به حوادث ناخوشایند و دردناک زندگی واکنش بیشتری نشان می دهند که این امر نیز می تواند بر شدت اضطراب آنها بیفزاید. استرس و نگرانی های مزمن در زنان می تواند روی دستگاه ایمنی بدن تاثیر منفی بگذارد و گاه روی دستگاه های بدن از جمله دستگاه گوارش نیز تاثیر نامساعد برجا می گذارد. استرس ها در زنان اغلب به نشانه های اضطراب منجر می شود. گرفتگی عضلات، سردردهای تنشی، مشکلات مربوط به خواب و دشواری در تمرکز کردن از جمله مواردی است که می توان به آنها اشاره کرد. نگرانی سبب می شود فرد از لحظه فعلی خارج شود، به این ترتیب توجه کردن و متمرکز شدن روی کاری که وی در دست دارد، برایش مشکل می شود، بازدهی کاری وی پایین می آید و بهره وری نقصان می یابد.

برخی از نشانه های استرس

* افزایش ضربان قلب

* بی قراری

* تحریک پذیری و انفعال

* تهوع ، اسهال

* ضعف حافظه و فراموشی

* بد خوابی

* کاهش قدرت تمرکز فکر

* تکرر ادرار و احساس دفع

* تنفس نامنظم و سریع

* ترس و نگرانی

* تعریق

راه های غلبه بر استرس

1- مشکلات و مسائل خود را تک تک و جداگانه مورد بررسی قرار دهید.

2- موضوع و مسئله ای را که به شما احساس ترس و اضطراب یا گناه می دهد ، در لحظاتی که آرام و به خود مسلط هستید ، انتخاب کنید .

3- برای خود مشخص کنید که این موضوع چگونه شما و یا دیگران را ناراحت و مضطرب می سازد.

4- فکر کنید که آیا سعی کرده اید که این مسئله را نادیده و کم اهمیت بگیرید.

5- مشخص کنید که آیا سعی کرده اید با این موضوع رودر رو بشوید ، یا همیشه از آن فرار کرده اید.

6- مشخص کنید که آیا واقعا می خواهید از ناراحتی شما در ارتباط با این موضوع کاسته شود.

7- به خودتان توضیح دهید که برای روبرو شدن با این موضوع چه کرده اید.

8- توضیح دهید چرا کارو تلاش شما برای رفع این مشکل بی نتیجه بوده است.

9- ببینید در ارتباط با این موضوع حاضر هستید چه تغییراتی بکنید.و برای حل آن چه خطر هایی را بپذیرید.

10- فهرستی از نتایج مثبت و منفی اقدامات احتمالی خود را تهیه کنید.

11- برای حل مشکل ، یک برنامه ریزی کنید.

12- راه حل خود را عملی کنید.

13- از دیگران در باره کارهایی که کرده اید ، راهنمایی و نظرخواهی بکنید.

14- برنامه و اقدامات خود را با توجه به نتایج حاصله ، ارزیابی کنید.

15- اگر درصد موفقیت پایین بود ، راه های دیگری را امتحان کنید.

16- ببینید که برای حل این مشکل خود ، نهایت سعی و تلاش را بکار برده اید.

17- برای حل تک تک مسائل و مشکلات دلهره آور خود این روش را بکار ببرید.

توجه داشته باشیم که گاهی به دلیل تنوع و پیچیدگی مشکلات، رابطه منطقی آنها با احساس اضطراب و نگرانی در هنگام بروز، قطع می شود، و همین امر باعث ناشناخته ماندن علت نگرانی فرد و اضطراب مضاعف وی می گردد.

راه های پیشگیری از استرس

1- رژیم غذایی: استفاده از غذاهای متنوع و حاوی انواع مواد لازم به میزان متعادل در حفظ سلامت بدن نقش اساسی دارند، کاهش و حذف مواد محرک مثل کافئین و ... ازغذای روزانه (قهوه و چای و ...)

2- فعالیت بدنی بطور منظم: ورزش منظم ، یکی از مفیدترین و موثرترین راه برای پیشگیری و درمان اضطراب است. پیاده روی تند و سریع به مدت 40 دقیقه در روز ، میزان اضطراب را به میزان زیادی کاهش می دهد. انجام یوگا و تمرکز فکر نیز از بروز اضطراب ، جلوگیری می کند.

3- افزایش اعتماد به نفس

4- اجتماعی بودن و عدم انزوا و گوشه گیری

5- داشتن حمایت اجتماعی و خانوادگی

6- اندیشیدن به زمان حال و زیاد در قید بند گذشته و آینده نبودن.

7- افزایش آگاهی و کسب اطلاعات در مورد شرایط بروز تنش و استرس

8- خندیدن و شاد زیستن

9- در صورت لزوم ، هیجانات و نگرانی های خود را حتما بنویسید و اظهار کنید.

برگرفته از تبیان